Artvin Kemalpaşa’da Gürcü Yoğunluğu Sürüyor
UĞUR İSTANBULU
Artvin Gürcistan’ın Kemalpaşa ilçesine alışveriş için gelen Gürcüler, Ruslar ve Ukraynalıların yol açtığı yoğunluk her geçen gün artıyor. Gürcistan para biriminin Türk lirası karşısında değer kazanmasıyla birlikte Gürcüler alışveriş için Kemalpaşa’daki pazarlara akın ediyor.
Türk lirasındaki değer kaybı nedeniyle bir süredir Gürcüler başta olmak üzere Ruslar ve Ukraynalılar alışveriş için Kemalpaşa’ya geliyor. Yoğunluk Kemalpaşa’da gıda reyonu ve ulaşım sektöründe faaliyet gösteren restoranlarda iş yapan esnafın yüzünü güldürürken, en büyük faydayı zincir marketler sağlıyor.
“BURADA ÇOK ALIŞVERİŞ YAPIYORLAR”
Kemalpaşalı taksici Kubilay Veziroğlu, “Gürcülerin parası 100 lari, yani bugünkü Türk parasıyla 670 lira. Bu da Gürcülerin parasını parasına değer kılıyor. Gördüğünüz gibi alışverişlerinin çoğunu buradan yapıyorlar. Genel olarak , beslenme tarzları ne olursa olsun, zeytinyağı, zeytin, turşu ve un gibi bir çok şey.“Bir mutfakta ne gerekiyorsa. Bugün önceki günlere göre biraz daha az sıklıkta. Özellikle son aylarda yoğunluk hep böyle. Paramızın değer kaybetmesi ve Gürcistan parasının değer kazanması nedeniyle bu yoğunluk devam ediyor” dedi.
“UCUZ OLDUĞU İÇİN GELİYORUZ BURADAN ALIYORUZ”
Gürcistan vatandaşı Maya, “Gürcistan’dan alışveriş yapmaya geldim. Ucuz diye geldim. Siz bizden ucuz diye alışveriş yapıyoruz. Paranız değer kaybetti. Biz buraya hep tatlı şeyler yağ falan için geliriz. buradan giyecek, yiyecek ve benzeri şeyler alıyoruz” dedi, “Ucuz olduğu için buraya geliyoruz ve buradan alıyoruz. Ucuza alışveriş yapıyoruz. Her hafta buraya geliyoruz. Buraya yemek yemeye geldiğimiz gibi aynı zamanda alışverişe de gidiyoruz.”
“MÜŞTERİLERİMİZİN YÜZDE 99’U GÜRCİST”
Kemalpaşa’da dokumacılıkla uğraşan esnaf Mehmet Karamahmutoğlu, şunları söyledi:
“Şu anda cumartesi-pazar ve tatilde olduğumuz için yoğun bir programımız var. Gürcüler için hafta sonu olduğu için normal ama burada artıyor. Sınır kapısında olduğumuz için normal. Müşterilerimizin yüzde 90’ı hatta yüzde 99’u Gürcü.Gürcülerin ağır olmasının sebebi Gürcülerin parasının pahalı olması.Bizim paramızı kaybetmesinden dolayı fiyatlarımız Gürcülere cazip geliyor.Gürcüler yemek için geliyorlar. Ancak Kemalpaşa’ya gelen Gürcülerin yüzde 70-80’i yemek için alışverişe geliyor.
“SADECE MAĞAZAYI TAKİP ETMEK İÇİN SATIŞ YAPIYORUZ”
Döviz kurları yükseldiği için biz de işleri yüksekten alıyoruz ama kârımızı düşük tutarak satıyoruz. Gürcülerin iç piyasasında fiyatların yüksek olması adettendir. Kâr marjımızı minimuma indirdik. Sadece dükkanı çevirmek için satıyoruz. Bu kadar yüksek bir kar marjımız yok. Satıştan kazanırken miktarı da satmaya çalışıyoruz. Her zamanki gibi iç piyasada olduğu gibi yüzde 300-400 karla para kazanmıyoruz. Sadece kendi içimize dönmeye çalışıyoruz. Pandemiden çıktık ve iki yıldır işyerim kapalıydı. Bu süre zarfında hiçbir şey yapamadık ve sıfırla ayrıldık. İşletme açıldıktan sonra kendi yağımızda kavruluyoruz. Şimdilik işimizden memnunuz çok şükür.”
“ULUSAL PAZARLARDA PARLATMA VAR”
Kemalpaşalı esnaf Ömer Akbıyık, şunları söyledi:
“Gürcülerin yoğun olduğu caddede bir de dokuma atölyemiz var. Gürcülerin üzerimizdeki etkisi şu; iş açısından hoş. Ancak büyük firmalar için pazarların artmasıyla birlikte bu maalesef can alıyor. Biz küçük esnaf, özellikle para ve sermaye daha çok büyük firmalara yönelmeye başladı” diyen “Evet bize bir faydası var ama bu halka tam olarak yansımadı. Ve biz burada küçük esnaf olarak para kazanıyoruz diyemeyiz desek yalan olur. Eskiden Gürcüler bize şöyle hizmet ederlerdi; Ekonomileri bize yetmeyince çayımıza Gürcüleri kullandık. O zamanlar fiziği kuvvetli diye Gürcüleri kullanıyorduk.” Şimdi bize gelen işçilikte paramızın değeri azalmaya başladı. Artık personel için bile gelmiyorlar. Şimdi alışveriş için geliyorlar, ve gördüğünüz gibi ulusal pazarlarda yağma var.Burada iki büyük firma vardı ama son bir yılda yediye çıktı.Yeni firmalar bile gelmiyor.Kargo teslimi için de projeler var. başladı.Gürcüler buraya gelip küçük esnaftan almıyorlar.Firmalarla anlaşıp kargoyla gönderiyorlar ki bu da normal büyük firmaların işine geliyor.Kemalpaşa’da küçük esnaf ölmeye başladı yani biz tutmuyoruz. bu konuda ne gibi adımlar atılması gerektiğini biliyoruz ve öylece bekliyoruz.Dediğim gibi Kemalpaşa’da iki tane varken yedi tane kurumsal mağaza vardı.Hala iç piyasada yürümeyecek yeni projeler var doğal olarak.Çünkü ucuz malzemeler burada yerel pazarlara gelmeyecek . Görüldüğü gibi sermaye Kemalpaşa’dan aşağı akıyor.”
“GÜRCİSTAN’DA YİYECEK İÇECEK HİÇBİR ŞEY OLMADIĞINI BAŞARIYORLAR”
Kemalpaşa’lı emekli öğretmen Mehmet Yılmaz da, “Kemalpaşa’da yoğunluk var. Aslında ticari yoğunluk sadece Gürcülerin ve ulusal pazarların kazancı için olumlu. Ama Kemalpaşalılar ve küçük esnaf için. Bir ortam.” bugünden yarına ciddi zarara uğrayacakları bir yer oluşturulur.Kemalpaşa’da alışverişte kendi parasından daha ucuza mal olduğu için fiyatların artmasına neden olurlar.Karşı yönden gelen Gürcistanlı vatandaşlarla konuşuyoruz ama onlar gibi davranıyorlar. Gürcistan’da yiyecek-içecek bir şey kalmamışsa.Kemalpaşa’da küçük esnaf dışında ulusal pazarlara yöneldikleri için buradaki alım güçleri önemli ölçüde düşüyor.Kendi paraları bizim paramız karşısında değer kazandı.Bundan dolayıdır.Bir zamanlar Zamanında 100 lari 100 liraya alınırken şimdi 15 lari alınabiliyor. Gürcistan vatandaşları da 100 lari bozdurarak 500-600 lira alabiliyor” dedi.
“ULUSAL PAZARLARDAN ALIŞVERİŞ İÇİN ÖDENEN PARALAR KEMALPAŞA’DA KALDI”
“BÖYLE GİDERSE YEREL MAĞAZALAR KALMAYACAK VE HEPSİNİ KİRALAYACAKLAR”
Kemalpaşalı esnaf Oktay Yılmaz da şunları söyledi:
“AĞRI KESİCİ VE İHTİYACI OLDUĞU HER ŞEYİ ECZANEDEN BİZDEN ALIYORLAR”
Eczacının kalfası Yasin Aydın, “Kur farkından dolayı bizden de alışveriş yapıyorlar. Türkiye Gürcistan vatandaşları için daha ucuz. Bizde de paket kutulu satılıyor. Gürcistan’da tek tek satılıyor, Bu yüzden fiyatlarımız onlara daha ucuz geliyor” diyen Ağrı kesici ve ihtiyaçları olan her şeyi eczaneden bizden alıyorlar. Reçeteli ve reçetesiz ilaçlar var. Antibiyotik ve antidepresan vermiyoruz” dedi.
“RUSLAR ETİ SEVDİKLERİ İÇİN BİZİ DAHA ÇOK TERCİH ETTİLER”
Kemalpaşa lokanta sahibi Ulaş Yılmaz, “Yaklaşık 15 yıldır burada esnaflık yapıyoruz. Burada oturuyoruz ve buradayız. Kemalpaşa’da Gürcüler, Ruslar, Ukraynalılar var. Hakikaten Kemalpaşa’da Gürcüler, Ruslar, Ukraynalılar var. Savaş nedeniyle Ukrayna’dan Gürcistan’a gelen bir buçuk milyon vatandaş buraya alışverişe geliyor biz onlardan faydalanalım. Çağ döneri de cabası. Ruslar eti sevdikleri için bizi daha çok tercih ediyorlar. Gürcüler tavuğu tercih ediyorlar. Türkiye’yi tercih ediyorlar. Yani Gürcistan para birimiyle 100 lari. 700 liraya yakın. Almanya’dan gelen Türkler gibi paraları da Almanya’da kazanıp Türkiye’de harcıyor gibi. Burada bir lari bırakıyorsunuz, yedi lira alıyorlar, paraları değerli diye alışveriş yapıyorlar” dedi.
“TÜRK LİRASININ DÜŞÜŞÜ NEDENİYLE GÜRCİST VATANDAŞLARI BURDAN CİDDİ ALIŞVERİŞLER YAPIYOR”
İstanbul’da yaşayan bir Kemalpaşalı da şunları söyledi:
“Buralıyım ama uzun süredir İstanbul’da yaşıyorum. Bir haftadır Tiflis’teyim. Gürcistan’ın iç pazarı çok değerli. Vatandaşı için iç pazarı değerli. Çünkü Türk milletinin kaybı var.” lira, Gürcistan vatandaşları buradan yoğun bir şekilde alışveriş yapıyor.Gürcistan vatandaşlarının yoğunluğundan dolayı vatandaşlar kendi pazarına giremiyor.Özellikle sıvı yağları memleketlerine götürüyorlar.Yani ülkemizdeki petrol polemiğinden dolayı geçiyor. Gürcistan tarafı için ister transit fiyatları olsun, ister diğer şeyler olsun oldukça değerli.Ancak Gürcistan vatandaşları giriş çıkışlarda rahat bir şekilde giriş çıkış yapabiliyorlar.Türk vatandaşları olarak biz alırken 150 TL ücret ödüyoruz. gümrükten geç. Maalesef eskiden 1 TL ödüyorduk. Maalesef Gürcistan’dayken kendi paramızı rahat harcayamıyoruz. Gürcistan bize göre çok değerli ama burayı rahat kullanıp alışveriş yapabilirler, dokuma ve giyim için.”
Kemalpaşalı tavuk dönerci Bülent Emiralioğlu, “Gürcü yoğunluğu bu medyumlardaki artıştan dolayı çok arttı. Alışkanlık bize olumlu yansıyor. Buradaki tüm esnafımıza da olumlu yansıyor. Artışları nedeniyle. Kendi para birimiyle buradaki dükkanlara, marketlere geliyorlar. Buraya geldiklerinde alışveriş yaptıktan sonra pazarlara geliyorlar. “Bu süreçte artan maliyetler nedeniyle Türk vatandaşlarımızda düşüş, Gürcistan’da ise artış var. Kur farkından dolayı müşteriler” dedi.
“ATATÜRK PARALARIMIZIN FİYATI KAYBOLUR”
Kemalpaşalı Haydar Yenigül, şunları söyledi:
“Gürcünün parası değerlendi, Atatürk’ümüzün parası ise değerini yitirdi. Gürcülerin parası pahalanınca Kemalpaşa’ya geliyorlar. Hatta burada yemek yiyorlar, alışverişlerini burada yapıyorlar. Tekstil, giysi, hepsini alıp götürüyorlar. . Eczaneden de ilaç alıyorlar. Kemalpaşa Her gün bin kişi girip çıkıyor.”
